בס"ד

EEN GEDACHTE OVER PARSHAT CHUKAT 5785

Over zonde, vergeving en de kracht van nederigheid

In Numeri 21:5-7We komen een dramatisch moment tegen in de reis van het volk Israël door de woestijn. 

Het volk klaagt bitter tegen G-d en Mozes, wat leidt tot een snel en pijnlijk gevolg: vurige slangen die als goddelijke straf worden gestuurd. Maar welke diepere betekenis ligt er achter deze episode? En welke tijdloze lessen kunnen we trekken over zonde, vergeving en onze relatie met G-d en met elkaar?

Waar zijn de mensen de fout ingegaan?

De kern van hun zonde lag in hun spraak. ashon hara - tegen G-d en Mozes:

5 En het volk sprak tegen G-d en tegen Mozes: "Waarom hebt Gij ons uit Egypte doen opstaan om in de woestijn te sterven? Want er is geen brood en er is geen water; en onze ziel verafschuwt dit lichte brood.ה וַיְדַבֵּר הָעָם, בֵּאלֹקים וּבְמֹשֶׁה, לָמָה הֶעֱלִיתֻנוּ מִמִּצְרַיִם, לָמוּת בַּמִּדְבָּר: כִּי אֵין לֶחֶם, וְאֵין מַיִם, וְנַפְשֵׁנוּ קָצָה, בַּלֶּחֶם הַקְּלֹקֵל.

Hun woorden weerspiegelden ondankbaarheid en een gebrek aan geloof. Ondanks dat ze getuige waren van G-ds wonderen en zorg, verwierpen ze Zijn voorzienigheid en twijfelden ze aan Zijn leiderschap. Dit was niet zomaar klagen - het was een geestelijke belediging geworteld in wantrouwen en gebrek aan respect.

De slangen: Meer dan straf

Als een direct gevolg stuurde G-d "vurige slangen" om het volk te bijten, en velen kwamen om. De symboliek hier is krachtig: het eerste wezen dat kwaad sprak over G-d was de slang in de Hof van Eden. Nu verschijnen er opnieuw slangen als reactie op destructieve spraak.

Volgens Malbimvertegenwoordigen de slangen ook de yetzer hara - de kwade neiging in ieder van ons. Deze "innerlijke slangen" bijten ons van binnenuit en vergiftigen ons denken en gedrag. Het verhaal wordt niet alleen een nationale crisis, maar ook een spirituele spiegel voor onze interne strijd.

Zonde erkennen en de rol van Mozes

De Alshich benadrukt dat het volk hun zonde bekende tegen zowel G-d als Mozes - hoewel de echte overtreding tegen G-ds goddelijke autoriteit was. Desondanks deden ze een beroep op Mozes om te bemiddelen:

7 En het volk kwam tot Mozes en zei: 'Wij hebben gezondigd, omdat wij tegen de L-rd en tegen u gesproken hebben; bid tot de L-rd, dat Hij de slangen van ons wegneemt.' En Mozes bad voor het volk.ז וַיָּבֹא הָעָם אֶל-מֹשֶׁה וַיֹּאמְרוּ חָטָאנוּ, כִּי-דִבַּרְנוּ בַד' וָבָךְ-הִתְפַּלֵּל אֶל-ד', וְיָסֵר מֵעָלֵינוּ אֶת-הַנָּחָשׁ; וַיִּתְפַּלֵּל מֹשֶׁה, בְּעַד הָעָם.

In plaats van rechtstreeks tot G-d te bidden, wendden zij zich tot Mozes, vertrouwend op zijn verdienste en spirituele status. Of HaChaim legt uit dat vergeving gemakkelijker wordt verleend voor straf dan erna - maar toch vestigden ze hun hoop op Mozes' medeleven en invloed.

Mozes reageerde zonder wrok. Hij bad oprecht - niet alleen voor degenen die niet gebeten waren, maar zelfs voor degenen die al getroffen waren. Zijn reactie werd gekenmerkt door liefde, geduld en nederigheid.

De bronzen slang: Ogen en harten naar boven richten

8 En de Heer zeide tot Mozes: "Maak u een vurige slang en zet haar op een paal; en het zal geschieden, dat ieder die gebeten wordt, wanneer hij haar ziet, zal leven.ח וַיֹּאמֶר ד' אֶל-מֹשֶׁה, עֲשֵׂה לְךָ שָׂרָף, וְשִׂים אֹתוֹ, עַל-נֵס; וְהָיָה, כָּל-הַנָּשׁוּךְ, וְרָאָה אֹתוֹ, וָחָי.

Mozes maakte een bronzen slang en bevestigde die op een hoge paal. Dit voorwerp had geen inherente kracht. Genezing kwam niet van het beeld, maar van omhoog kijken - een symbolische wending van het hart terug naar G-d.

Zelfs als we "gebeten" worden door onze innerlijke zwakheden, is herstel mogelijk. Genezing komt door oprechte erkenning van onze afhankelijkheid van G-d en een nederige terugkeer naar Hem.

Reflecties van G-ds Genade

Dit verhaal geeft een levendige uitdrukking van G-ds karakter, met een echo van de Dertien eigenschappen van barmhartigheid zoals onthuld in Exodus 34:6:

6 En de L-rd ging voor hem langs en verkondigde: 'De L-rd, de L-rd, G-d, barmhartig en genadig, lankmoedig en overvloedig in goedheid en waarheid;ו וַיַּעֲבֹר ד' עַל-פָּנָיו, וַיִּקְרָא, ד' יְד', קֵל רַחוּם וְחַנּוּן-אֶרֶךְ אַפַּיִם, וְרַב-חֶסֶד וֶאֱמֶת

G-d beantwoordt Mozes' gebed niet met toorn, maar met genade, barmhartigheid en geduld. Net als G-d toont ook Mozes een geest van vergeving en liefde, ondanks dat hij het mikpunt is van de klachten van het volk.

Wij zijn geroepen om deze goddelijke kwaliteiten te weerspiegelen. Net zoals G-d traag is in toorn, genadig en vergevingsgezind - zo zouden wij dat ook moeten zijn.

Wandelen in G-ds wegen

De Lubavitcher Rebbe leert dat het gedrag van Mozes een krachtig model is voor hoe wij zouden moeten leven. Vergeving moet niet met tegenzin of louter uit verplichting worden aangeboden. Echte, helende vergeving komt vanuit het hart - vanuit een verlangen om G-ds karakter te evenaren en vrede te scheppen.

Wanneer we oprecht vergeven en ernstig bidden voor anderen, openen we het kanaal voor G-ds zegeningen - zowel spiritueel als materieel - in ons eigen leven. Mozes' voorbeeld creëert een prachtige spirituele cyclus: vergeving, gebed en genezing. Dit patroon versterkt individuen, gemeenschappen en zelfs de wereld.

Conclusie: Een tijdloze les - en een voorbeeld van Mozes' nederigheid

De episode van de slangen in de woestijn is veel meer dan een historisch verslag. Hoewel de slangen het drama inleiden, is het Mozes' medelevende en nederige reactie die de grootste les bevat.

Het dient als een spirituele parabel over zonde, berouw, nederigheid en verlossing. Zowel G-d als Mozes tonen de kracht van barmhartigheid, en ze nodigen ons uit om met hen mee te doen in dat goddelijke werk.

Mogen we, net als Mozes, leren om onze fouten te erkennen, anderen met open harten te vergeven en te bidden voor de genezing van iedereen - want door dat te doen, brengen we G-ds verlossing dichterbij, zowel in ons leven als in de wereld om ons heen.

Door Angelique Sijbolts
Met dank aan Rabbi Moshe Bernstein voor de feedback

Bronnen:

Dagelijkse Wijsheid van de Lubavitcher Rebbe, Deel 3 p. 318


Voetnoot:

Lezersvraag:
In het artikel staat het volgende:
"In plaats van rechtstreeks tot G-d te bidden, wendden zij zich tot Mozes, vertrouwend op zijn verdienste en spirituele statuur."
Zoals ik het begrijp, zijn Bnei Noach bedoeld om rechtstreeks tot G-d te bidden en hoeven zij geen beroep te doen op een ander mens om voorbede te doen.
Mis ik iets?

Antwoord:
Dat is een zeer doordachte en belangrijke vraag. Je hebt helemaal gelijk dat Bnei Noach - net als iedereen - rechtstreeks tot G-d kan en moet bidden. Er is geen verplichting om via een ander persoon te gaan.

Het voorbeeld in het artikel, waar de Israëlieten een beroep deden op Mozes, impliceert niet dat het hen verboden was om zelf te bidden. Ze wendden zich eerder tot Mozes vanwege zijn buitengewone spirituele verdienste en nabijheid tot G-d, en vroegen hem om voor hen te bemiddelen. Ze geloofden dat zijn gebeden effectiever zouden zijn - niet in plaats van hun eigen gebeden, maar als aanvulling daarop.

Op dezelfde manier, wanneer iemand vandaag de dag een grote rabbijn benadert, is dat niet omdat er van de rabbijn verwacht wordt dat hij alles voor hem oplost. In plaats daarvan kan de rabbi gebeden of zegeningen aanbieden, maar het individu moet nog steeds zijn eigen deel doen - door persoonlijk gebed, inspanning en spirituele groei. Op die manier creëren ze een geschikt "vat" om de zegen te ontvangen.

Dus ja - Bnei Noach bidden zeker rechtstreeks tot G-d. Het zoeken van de gebeden van een spiritueel verheven individu is geen vervanging voor de eigen verbinding met G-d, maar een aanvulling daarop.

Teksten Mechon Mamre

© Copyright, alle rechten voorbehouden. Als je dit artikel leuk vond, moedigen we je aan om het verder te verspreiden.

Onze blogs kunnen tekst/quotes/verwijzingen/links bevatten die auteursrechtelijk beschermd materiaal bevatten van Mechon-Mamre.org, Aish.nl, Sefaria.org, Chabad.orgen/of VraagNoah.orgdie we gebruiken in overeenstemming met hun beleid.