בס"ד

Korach (Nummers 16-18 )

Bamidbar, 16:3: "En zij verzamelden zich tegen Mosjé en Aäron en zeiden tegen hen: 'Dit is te veel voor jullie, want de binnengemeenschap is heilig en Hasjem is in hen. Waarom verheffen jullie jezelf dan boven de Gemeente van Hasjem'!"
Gemara, Sjabbos, 119b: "Jeruzalem werd alleen verwoest omdat ze de katan (klein) gelijk stelden aan de gadol (groot)"

In het begin van de Parsha voert Korach, die Mosjé en Aäron wil overheersen, een slim argument aan - elke Jood is heilig, elke Jood heeft een relatie met G-d, dus waarom verheffen jullie jezelf boven hen? Met dit argument was Korach misschien wel de eerste van velen die de egalitaire visie aannam - dat iedereen gelijk is en gelijk behandeld moet worden.1

Zoals vaak het geval is met valse opvattingen, zit er een kern van waarheid in Korachs woorden - het is inderdaad waar dat elke Jood heilig is en zijn eigen relatie met G-d heeft. Maar de Be'er Mosjé2 schetst op grimmige wijze de desastreuze gevolgen van deze aanpak.

Hij haalt een Gemara aan die stelt dat Jeruzalem alleen verwoest werd omdat ze het kleine met het grote gelijk stelden.3 De Gemara brengt hiervoor bewijs uit een vers: "En de natie zal zijn als de Kohen...",4 wat betekent dat niet-Kohaniem zoals Kohaniem zullen willen zijn. De voor de hand liggende vraag is waarom was het gelijkstellen van het kleine met het grote zo'n ernstige zonde dat het resulteerde in de Verwoesting van de Tempel?

De Be'er Mosjé vraagt verder dat deze Talmoedische uitspraak in tegenspraak lijkt te zijn met een andere uitspraak in de Gemara dat Jeruasalem verwoest werd (in de tijd van de tweede Tempel) vanwege ongegronde haat (sinat chinam).5 Welke was de uiteindelijke oorzaak van de Churban. Bovendien, als de heersende houding was dat iedereen hetzelfde was, op welke basis hadden ze dan onderlinge wrok en haat?6

De Be'er Mosjé antwoordt dat deze vraag gebaseerd is op de verkeerde vooronderstelling dat wanneer men gelooft dat iedereen hetzelfde is, er geen ongegronde haat zal zijn. De waarheid is precies het tegenovergestelde: Wanneer er een heersende mentaliteit is dat iedereen hetzelfde is, dan is dat wanneer er ongegronde haat zal zijn. Want iedereen zal tegenwerpen dat als we gelijk zijn, waarom sta jij dan boven mij, "waarom krijg jij meer eer dan ik, waarom heb jij meer privileges dan ik?".

In de woorden van Rabbi Yissachar Frand:

Ongegronde haat en egalitarisme zijn twee kanten van dezelfde medaille. Waarom ben jij de baas, de leider, de rabbi enzovoort? Ik ben net zo goed als jij! De Be'er Moshe geeft een voorbeeld:a Een mens heeft een lichaam. Elk lichaamsdeel is belangrijk. Maar niet alle lichaamsdelen zijn hetzelfde. Als iemand de keuze heeft tussen het verliezen van zijn pink of zijn hart, wat zou hij dan kiezen? De pink, de vinger en zelfs een been zijn geen ledematen zonder welke het leven niet mogelijk is. Maar iemand kan niet leven zonder hart of hersenen. We zijn allemaal één lichaam en alle lichaamsdelen werken met één doel - de persoon in leven houden. Maar er zijn verschillen. Er is een hiërarchie van prioriteit, van belang."

Dit wil niet zeggen dat de pink niet belangrijk is. Integendeel, de pink heeft zijn rol en hij kan zijn potentieel vervullen door die rol zogezegd ten volle te vervullen.

Hetzelfde geldt voor het Joodse volk. Het succes van het Joodse volk is juist dat er verschillende rollen zijn voor verschillende mensen. Niet iedereen wordt verondersteld de leider te zijn, niet iedereen kan een Kohen zijn en niet iedereen verdient het om een Tora-geleerde te zijn. In de tijd van de Vernietiging accepteerden de mensen dit feit niet, wat leidde tot jaloezie en uiteindelijk tot ongegronde haat. Dit was precies wat er gebeurde in het verhaal van Korach. Zijn argument dat iedereen heilig was, was de directe oorzaak van het verschrikkelijke geschil dat zoveel schade toebracht aan het Joodse volk in die tijd.

Deze kwestie blijft schade toebrengen aan het Joodse volk - wanneer mensen hun status niet accepteren, kunnen ze jaloers en haatdragend worden, wat leidt tot haat en ruzie. Als mensen bereid zijn om het idee te accepteren dat er leiders en volgelingen zijn; mensen die verondersteld worden om de Joodse leiders te zijn. maken de beslissingen en mensen die geacht worden accepteren de beslissingen, dan kan de samenleving functioneren.

Dit betekent niet dat iedereen niet kan streven naar grootsheid, alleen dat ieders grootsheid alleen afhankelijk is van zijn vrije wil en niet van de externe eer, respect of macht die hij van anderen ontvangt. Mogen we ons allemaal verdienstelijk maken om ons eigen potentieel te bereiken en ons geen zorgen maken over de positie van onze medemens.

Door Rabbijn Yehonasan Gefen

Opmerkingen

  1. Natuurlijk geloofde Korach in werkelijkheid helemaal niet in egalitarisme, hij wilde zelf de leider zijn en het argument van gelijkheid was slechts een excuus om Mosjé en Aäron aan te vallen.
  2. Aangehaald door Rabbi Yissachar Frand.
  3. Sjabbos, 119b. De Gemara brengt daar een aantal oorzaken van de Churban, maar wij richten ons alleen op deze.
  4. Jesjaja, 24:2.
  5. Yoma 9b.
  6. De Be'er Mosjé lijkt aan te nemen dat de Gemara in Sjabbat ook verwijst naar de Verwoesting n van de tweede Tempel.

WEKELIJKSE TORAH PORTIE,

Het leidende licht
door Rabbi Yehonasan Gefen

Lees meer van dit Aish.com artikel

© Copyright, alle rechten voorbehouden. Als je dit artikel leuk vond, moedigen we je aan om het verder te verspreiden.

Onze blogs kunnen tekst/quotes/verwijzingen/links bevatten die auteursrechtelijk beschermd materiaal bevatten van Mechon-Mamre.org, Aish.nl, Sefaria.org, Chabad.orgen/of VraagNoah.orgdie we gebruiken in overeenstemming met hun beleid.